Paus Fran­ciscus is gestorven op de tweede dag van het Octaaf van Pasen, dus feite­lijk op het hoog­feest van de hoop zelf. Om juist dat te gedenken, daartoe heeft hij zelf ons allen opge­roepen in dit Heilige Jaar als pelgrims van de hoop.

De hoop immers is de vertrouwen wekkende verwach­ting van de godde­lijke zege­ning. Zij is de vaste grond van hetgeen wij hopen; zij over­tuigt ons van de werke­lijk­heid van het onzicht­bare (Heb 11,1).

‘Spes non confundit’ (Rom 5,5) – Hoop wordt niet beschaamd. Zo luiden de eerste woorden van het schrijven van Paus Bergo­glio bij gele­gen­heid van dit Jubel­jaar 2025. De hoop is het anker van ons heil – ‘het veilige en vaste anker van onze ziel’ (Heb 6,19).

Laten we het als teken van de hemel beschouwen dat precies nu Fran­ciscus door de Heer uit dit tijde­lijke leven is wegge­nomen om aldus te onder­lijnen dat Christus werke­lijk gestorven is en uit de dood opgewekt.

Wij herin­neren de Heilige Vader met eerbied als de paus van de hoop te midden van de wereld die heden meer dan voor­heen in verwar­ring is met alle oorlogen, te veel auto­kraten, te veel macht­heb­bers die zich niet wensen te reali­seren dat elk heersen aanvangt met dienen en aller­eerst dienen blijft (Mt 20,26-27).

Als speer­punt van zijn ponti­fi­caat heeft paus Fran­ciscus de bekom­mernis om de minsten, de minst aanzien­lijken in de wereld, gekozen. Juist de minsten – de armen, de uitge­sto­tenen, de aller kwets­baar­sten – heeft hij als pontifex, als brug­gen­bouwer, nabij willen zijn, zich ervan verge­wis­send dat juist zij Gods oogap­pels zijn, het meest door Hem bemind.

Is paus Bergo­glio een revo­lu­ti­o­nair geweest? Neen, hij was mijns inziens een paus in de grote traditie van de Kerk, waaraan hij trouw is gebleven. Maar meer dan zijn voor­gan­gers was hem het talent toebe­deeld de Kerk in haar verwond­baar­heid een eenvoudig en mense­lijk gelaat te schenken.

Wie zijn wij, zo Fran­ciscus, om andere mensen de maat te nemen? Zijn wij niet alle­maal zondaars? Komen wij niet allen bij onze dood voor de opperste rech­ter­stoel te staan om daar reken­schap van ons leven te geven?

Voor de door velen beminde paus Fran­ciscus is het zover. Hij moge rusten in de eeuwige vrede en rust bij God in de eeuwigheid.

Antoine Bodar, rector van de Frie­zen­kerk in Rome op 21 IV 2025.